Định nghĩa các bên
liên kết
Theo Nghị định 20/2017/NĐ-CP ngày 24/2/2017, các bên có mối
quan hệ liên kết khi một bên nắm nắm giữ ít nhất 25% vốn góp chủ sở hữu của bên
kia. Tỷ lệ này theo Thông tư 66/2010/TT-BTC là 20%. Ngoài ra Nghị định 20/2017/NĐ-CP
cũng loại bỏ các định nghĩa về bên liên kết của Thông tư 66/2010/TT-BTC liên
quan đến hai bên có các giao dịch chiếm tỷ trọng trên 50% của tổng doanh thu
hoặc tổng giá trị mua đầu vào của một trong hai bên. Các qui định về giá chuyển
nhượng của Việt Nam cũng áp dụng đối với các giao dịch liên kết thực hiện trong
nội địa Việt Nam.
Giá giao dịch liên kết
Các quy định pháp luật về giá chuyển nhượng của Việt Nam hiện
được quy định trong Thông tư 66/2010/TT-BTC ngày 22 tháng 4 năm 2010. Tuy nhiên
từ ngày 1 tháng 5 năm 2017, Thông tư 66/2010/TT-BTC sẽ bị thay thế bởi Nghị
định 20/2017/ND-CP. Nghị định 20/2017/ND-CP dựa một phần vào Thông tư 66/2010/TT-BTC
và bổ sung cách diễn giải của một số điều khoản hiện hành, cũng như giới thiệu
thêm một số khái niệm và nguyên tắc từ Hướng dẫn về Xác định giá giao dịch liên
kết của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và Chương trình Hành động về
chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận (BEPS).
Phương pháp xác định
giá giao dịch liên kết
Các phương pháp được chấp thuận để xác định giá thị trường
tương đồng với các nguyên tắc do Tổ chức OECD thiết lập trong Hướng dẫn về Xác
định giá giao dịch liên kết cho các Công ty Đa quốc gia và các Cơ quan Thuế, cụ
thể là phương pháp so sánh giá giao dịch độc lập, phương pháp giá bán lại,
phương pháp giá vốn cộng lãi, phương pháp tách lợi nhuận và phương pháp so sánh
lợi nhuận.
Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết
Các doanh nghiệp có giao dịch liên kết được yêu cầu kê khai
thông tin về các giao dịch liên kết và phương pháp xác định giá đã sử dụng cho
các giao dịch này, cũng như xác nhận giá giao dịch tuân theo giá giao dịch độc
lập (hoặc tự xác định lại) trong Tờ khai thông tin về Giao dịch liên kết nộp
cùng tờ khai quyết toán thuế TNDN hàng năm. Nghị định 20/2017/ND-CP
nhấn mạnh rằng phương pháp xác định giá phải đảm bảo rằng không làm giảm thu
ngân sách nhà nước, điều này có thể được diễn giải rằng các điều chỉnh giảm
không được chấp thuận. Nghị định 20 cũng ban hành mẫu tờ khai mới yêu cầu kê
khai thêm nhiều thông tin chi tiết khác, bao gồm báo cáo lãi lỗ được tách ra
giữa các giao dịch liên kết và giao dịch độc lập.
Theo Nghị định 20/2017/NĐ-CP, cơ quan thuế có quyền sử dụng
cơ sở dữ liệu nội bộ để xác định trị giá giao dịch liên kết nếu doanh nghiệp
được cho là không tuân thủ các yêu cầu của Nghị định.
Doanh nghiệp chỉ phát sinh giao dịch liên kết với các bên
liên kết trong nước có thể được miễn nghĩa vụ kê khai các giao dịch liên kết đó
trong mẫu tờ khai mới với điều kiện các bên có cùng thuế suất thuế TNDN và
không bên nào được hưởng ưu đãi thuế.
Các doanh nghiệp có giao dịch với các bên liên kết cũng phải
soạn lập và cập nhật Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết. Nghị định 20 đưa ra
yêu cầu về Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết theo ba cấp đối với các doanh
nghiệp đa quốc gia nhằm thu thập thêm thông tin hoạt động kinh doanh, cụ thể là
hồ sơ thông tin tập đoàn toàn cầu, hồ sơ quốc gia và báo cáo lợi nhuận liên
quốc gia. Hồ sơ kê khai xác định giá giao dịch liên kết theo ba cấp phải được
soạn lập trước ngày hạn nộp tờ khai quyết toán thuế TNDN, nghĩa là các doanh
nghiệp chỉ có 90 ngày (từ ngày kết thúc năm tài chính) để hoàn tất các hồ sơ
này.
Doanh nghiệp được miễn lập Hồ sơ xác định giá giao dịch liên
kết trong một số trường hợp sau:
Có doanh thu dưới 200 tỷ đồng và thực hiện kinh doanh với
chức năng đơn giản, cũng như đạt tỷ suất lợi nhuận thuần trước lãi vay và thuế
TNDN trên doanh thu, bao gồm các lĩnh vực như sau: phân phối (từ 5%); sản xuất
(từ 10%); gia công (từ 15%).
Có tổng doanh thu phát sinh của kỳ tính thuế dưới 50 tỷ đồng
và tổng giá trị tất các giao dịch liên kết phát sinh trong kỳ tính thuế dưới 30
tỷ đồng; hoặc đã ký kết Thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá (“APA”) và
nộp Báo cáo thường niên theo quy định pháp luật về APA;
Trong giai đoạn đầu năm 2017, Tổng Cục Thuế đang trong đàm
phán với một số doanh nghiệp có hồ sơ xin áp dụng cơ chế thỏa thuận giá trước.
Xem thêm:
Doanh nghiệp bị đóng mã số thuế
Xử lý tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa đối với hàng hóa xuất nhập khẩu
Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán chung trong doanh nghiệp dịch vụ