A.
Giới thiệu chung
Tính
đến ngày 10/8/2016, Việt Nam đã ký Hiệp định tránh đánh thuế hai lần và ngăn
ngừa việc trốn lậu thuế đối với thu nhập với 75 nước/vùng lãnh thổ trên thế
giới.
Mục đích ký kết các Hiệp định tránh đánh thuế hai lần nhằm loại bỏ việc
đánh thuế trùng bằng cách: (i) miễn, giảm số thuế phải nộp tại Việt Nam cho các
đối tượng cư trú của nước ký kết hiệp định; hoặc (ii) khấu trừ số thuế mà đối
tượng cư trú Việt Nam đã nộp tại nước ký kết hiệp định vào số thuế phải nộp tại
Việt Nam. Ngoài ra, Hiệp định còn tạo khuôn khổ pháp lý cho việc hợp tác và hỗ
trợ lẫn nhau giữa cơ quan thuế Việt Nam với cơ quan thuế các nước/vùng lãnh thổ
trong công tác quản lý thuế quốc tế nhằm ngăn ngừa việc trốn lậu thuế đối với
các loại thuế đánh vào thu nhập và vào tài sản.
B.
Phạm vi áp dụng Hiệp định
Hiệp định chỉ áp dụng đối với các đối tượng
là đối tượng cư trú của Việt Nam hoặc là đối tượng cư trú của Nước ký kết Hiệp
định với Việt Nam hoặc đồng thời là đối tượng cư trú của Việt Nam và Nước ký kết
Hiệp định với Việt Nam.
C.
Các loại thuế áp dụng
Các loại thuế áp dụng trong các Hiệp định
thuế là các loại thuế đánh vào thu nhập và tài sản được quy định cụ thể tại từng
Hiệp định. Trong trường hợp của Việt Nam, các loại thuế thuộc phạm vi áp dụng
Hiệp định là:
- Thuế thu nhập doanh nghiệp; và
- Thuế thu nhập cá nhân.
D.
Nguyên tắc áp dụng Hiệp định
Hiệp định không tạo ra các nghĩa vụ thuế
mới, khác hoặc nặng hơn so với luật thuế trong nước. Trường hợp tại Hiệp định
có các quy định theo đó Việt Nam có quyền thu thuế đối với một loại thu nhập
nào đó hoặc thu thuế với một mức thuế suất nhất định nhưng pháp luật hiện hành
về thuế ở Việt Nam chưa có quy định thu thuế đối với thu nhập đó hoặc quy định
thu với mức thuế suất thấp hơn thì áp dụng theo quy định của pháp luật hiện
hành về thuế ở Việt Nam, nghĩa là không thu thuế hoặc thu thuế với mức thuế suất
thấp hơn.
Khi Việt Nam thực hiện các quy định tại
Hiệp định, nếu có các thuật ngữ chưa được định nghĩa tại Hiệp định, thì các thuật
ngữ chưa được định nghĩa sẽ có nghĩa như quy định tại pháp luật của Việt Nam
cho các mục đích thuế tại thời điểm đó. Đối với một thuật ngữ chưa được định
nghĩa tại Hiệp định và chưa được định nghĩa hoặc đồng thời được định nghĩa tại
pháp luật của Việt Nam và của Nước ký kết Hiệp định với Việt Nam thì Nhà chức
trách có thẩm quyền của hai nước sẽ thực hiện giải quyết vấn đề qua thủ tục thỏa
thuận song phương. Đối với một thuật ngữ đồng thời được định nghĩa tại pháp luật
thuế và các pháp luật khác, định nghĩa tại pháp luật thuế sẽ được áp dụng để thực
hiện Hiệp định.
Từ ngày 01/7/2007, Luật Quản lý thuế có
hiệu lực thi hành. Theo đó, cơ chế kê khai đã chuyển từ việc Cơ quan thuế thông
báo nghĩa vụ thuế cho đối tượng nộp thuế sang cơ chế người nộp thuế tự khai, tự
nộp và tự chịu trách nhiệm với việc kê khai và nộp thuế. Do đó, Cơ quan thuế sẽ
không có thông báo cũng như quyết định miễn, giảm thuế đối với các hồ sơ, thông
báo thuộc diện miễn, giảm thuế theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần. Đồng thời,
người kê khai tự chịu trách nhiệm về việc nộp hay không nộp thuế vào Ngân sách
Nhà nước dựa trên cơ sở hồ sơ khai thuế của mình (quy định tại các Thông tư hướng
dẫn của Bộ Tài chính).
Để tạo thuận lợi cho người nộp thuế
trong việc hiểu và vận dụng các quy định của Hiệp định tránh đánh thuế hai lần
giữa Việt Nam với các nước/vùng lãnh thổ, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số
205/2013/TT-BTC ngày 24/12/2013 hướng dẫn thực hiện các Hiệp định tránh đánh
thuế hai lần và ngăn ngừa việc trốn lậu thuế đối với các loại thuế đánh vào thu
nhập và tài sản giữa Việt Nam với các nước và vùng lãnh thổ có hiệu lực thi
hành tại Việt Nam. Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 06/02/2014, thay
thế Thông tư số 133/2004/TT-BTC ngày 31/12/2004 của Bộ Tài chính.
Các thủ tục áp dụng Hiệp định tránh đánh
thuế hai lần tại Việt Nam hiện nay được hướng dẫn tại Thông tư số
156/2013/TT-BTC ngày 06/11/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều
của Luật Quản lý thuế; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế
và Nghị định số 83/2013/NĐ-CP ngày 22/7/2013 của Chính phủ.
E.
Cơ quan giải quyết:
Cục Thuế các tỉnh, thành phố.
Xem thêm:
Thủ tục miễn, giảm thuế TNCN do áp dụng Hiệp định tránh đánh thuế hai lần
Doanh nghiệp sẽ bị ấn định thuế khi nào?